پرسشها و پاسخها، ص: 425
سؤال 5:
تفاوت تناسخ و رجعت چيست؟
پيش از برپايی قيامت گروهی از تبهكاران و گروهی از نيكوكاران بنابر بعض روايات به اين جهان بازگردانده می شوند و در نتيجه روح آنان بار ديگر به بدن دنيوی آن ها تعلّق می گيرد. اكنون اين سؤال مطرح می شود كه تفاوت اين نوع بازگشت (رجعت) با تناسخ چيست؟
همان طور كه در ابطال تناسخ گذشت محور تناسخ، تعدّد بدن و تنزّل نفس از مقام انسانی است ولی در مورد رجعت نه تعدّد بدن وجود دارد و نه نفس از مقام شامخ خود و تكاملی كه پيدا كرده تنزّل می يابد بلكه نفس به همان بدنی كه ترك كرده و با او هماهنگی كامل داشته و دارد تعلّق می گيرد. بنابراين در مسأله رجعت هم بدن يكی است كه قبل از مرگ مورد تدبير روح بود و نفس هم همان نفس و روح انسانی است كه در گذشته مدبّر بدن بوده است.
در رجعت و بازگشت به بدن در اين دنيا هرگز فعليّت ها و كمالات خود را از دست نمی دهد و به صورت تنزّل يافته تعلّق به بدن پيدا نمی كند تا گفته شود حركت برگشتی از فعليّت به قوّه يا به مراتب نازل تر محال است بلكه با همان فعليّت هايی كه در زمينه سعادت يا شقاوت كسب نموده است بار ديگر به بدن دنيوی تعلّق پيدا می كند.
بنابراين رجعت كه يكی از اعتقادات شيعه می باشد مانند زنده كردن مردگان توسّط حضرت عيسی می باشد كه در قرآن آمده و هرگز كسی آن
