پرسشها و پاسخها، ص: 309

سؤال 1:

محدوده عصمت پيامبر و ائمّه و رابطه آن با اختيار را توضيح دهيد؟ (عدّه ای معتقدند پيامبر صلی الله عليه و آله فقط در دريافت وحی و تفسير آن معصوم بوده اند.)

اولًا: عامل و منشأ عصمت را می توان در دو چيز خلاصه نمود:

الف) پيامبران و ائمّه عليهم السلام از حيث معرفت و شناخت خداوند در پايه رفيعی قرار دارند كه هيچ گاه رضا و خشنودی حضرت حق را با چيزی عوض نمی كنند. اين مرتبه از معرفت همان است كه امير مومنان عليه السلام می فرمايند:

«ما رَأَيْتُ شَيْئاً الّا وَرَأَيْتُ اللَّهَ قَبَلهُ وَبَعْدَهُ وَمَعَهُ» «1»

. «چيزی را نديدم مگر آن كه خدا را قبل از آن و بعد از آن و با آن ديدم»

و امام صادق عليه السلام نيز می فرمايند:

«ولكّنی اعْبُدُهُ حُبّاً لَهُ وَتِلْكَ عِبادَةُ الكِرام» «2».

من خدا را از روی دوستی با او پرستش می كنم، و چنين است عبادت بزرگواران.

______________________________
(1) اين حديث به صورت مرسل در كتب حكمی و عرفانی از اميرالمؤمنين علی و امام صادق عليهما السلام نقل شده است. بنگريد به موسوعة العقائد الاسلاميه: 3/ 75، حديث 3453.

(2) خصال، شيخ صدوق: 188، حديث 259.