فارسی
پنجشنبه 09 فروردين 1403 - الخميس 17 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه

پرسشها و پاسخها، ص: 11

سؤال 2:

توحيد در صفات «1» به چه معنی است؟

توحيد در صفات يعنی اين كه صفات خداوند هيچ يك خارج از ذات او نبوده، با ذات خداوند وحدت دارند و عين ذات او است از اين رو حقيقتاً كثرتی در صفات خدای متعال وجود ندارد و اين تعدّد و كثرتی كه ما برای صفات خداوند در نظر می گيريم واقعيّت ندارد و همه صفات جلوه هايی از آن ذات واحد هستند.

ممكن است كسی بگويد: اتّحاد صفات با ذات، به خدا اختصاص ندارد بلكه اتّحاد صفت با موصوف در همه موجودات حكمفرما است؟

مثلًا می گوييم: صدف سفيد است، عسل شيرين است و... در اين مثال ها سفيدی صدف با خود او اتّحاد و يگانگی دارند و هرگز نمی توان به شيرينی جدا از عسل اشاره كرد و همچنين است سفيدی صدف.

در جواب می گوييم: مقصود از اتّحاد ذات خدا با اوصاف خويش، غير از اتّحاد سفيدی با صدف و يا افلاطون با علم و دانش او است.

درست است كه علم افلاطون با خود او در خارج يك نوع اتّحاد دارد امّا هرگز با ذات او در همه مراحل ذات اتّحاد ندارد بلكه اين اتّحاد در مراحل سطحی و ظاهری ذات است چرا كه افلاطون زمانی در دل اجتماع بود ولی عالم نبود سپس علم و دانش را پيدا كرد و اين تحصيل

______________________________
(1) آن چه در اين بخش مورد نظر است صفات ذات خدا است مانند علم و قدرت نه صفات فعل مانند رازقيّت.







گزارش خطا  

^