فارسی
چهارشنبه 05 ارديبهشت 1403 - الاربعاء 14 شوال 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه

پيشگفتار

مسئله مهرورزی و هزينه كردن عشق و محبّت نسبت به آنان كه بايد مورد مهر و محبّت انسان قرار گيرند ، از مسائل مهم اسلامی و اخلاقی است كه نقش شگفت انگيزی در حيات انسانی و گرمابخشی كانون زندگی دارد .

آنچه سبب نگارش اين كتاب در زمينه عشق و محبّت و مهر و مهرورزی شد ، جمله ای با ارزش از حضرت امام موسی بن جعفر عليهما السلام خطاب به هشام بن حكم به اين مضمون بود :

« يا هِشام ! مَكْتُوبٌ فِی الاْءِنْجِيلِ : طُوبی لِلْمُتَراحِمينَ ، أُولئِكَ هُمُ الْمَرْحُومُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ . . . »1 .

ای هشام ! در انجيل نوشته شده : خوشا به حال آنان كه به يكديگر مهرو محبّت می ورزند ، اينان در قيامت مورد مهر و رحمت اند .

آری ؛ آنان كه مهر و محبتشان در زندان منيّت و خود بينی خود و زن و فرزند و ثروت و اموالشان به اسارت ننشسته و شعاع عشق و محبتشان را به همه هستی و مخلوقات خيمه حيات به كيفيتی كه از سوی آفريننده موجودات از آنان خواسته شده گسترانيده اند و در حقيقت مهر و مهرورزی و عشق و محبتشان مثبت و جهت دار است و در راه رسانيدن سود واقعی در رابطه با ديگران به كار می گيرند و همه هدفشان از مهرورزی به انسان ها و جانداران ديگر ظهور دادن خير و سعادت در فضای حيات آنان است ، بی ترديد در دنيا و آخرت شايسته محبّت و مهرورزی خدای مهربان نسبت به خود هستند ، چنان كه در روايت آمده :

« أُولئِكَ هُمُ الْمَرْحُومُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ » .

اينان همان رحمت يافتگان در روز قيامت هستند .

اين گونه محبّت كه به فرموده مولوی از محبّت ها جداست ، محبتی است مثبت ، باارزش ، الهی ، معنوی ، انسانی و اخلاقی و مايه ای كارساز و حلال مشكلات و سرمايه ای است كه جايگاهش قلب است ، آن هم قلبی كه از راه علم و معرفت و آگاهی و بصيرت با خالق موجودات و آفريننده مخلوقات ارتباط دارد و به ايمان و باور و يقين و سلامت آراسته است .

دارنده چنين قلبی ، انسان والايی است كه عاشقانه مغز و خِرد و درك و شعور خود را به كار گرفته و در راه به دست آوردن معرفت و بصيرت قدم نهاده و به تحصيل علم و دانش دينی و حقايق معنوی برخاسته و از طريق فهم قرآن و آثار اهل بيت قدس سرهما و معارف حقه ، عالِم باللّه شده ، به قيامت يقين پيدا نموده و حلال و حرام را شناخته و باطنش به حسنات اخلاقی و نفسی زينت گرفته و تا جايی كه ممكن بوده به ديده جهان بين و چشم انسان شناخت ، دست يافته ، به اين خاطر در سرزمين قلبش گُل عشق و محبّت شگفته و سفره مهر و مهرورزی گسترده شده ؛ از اين جهت به خدا و همه موجوداتش و به ويژه انسان ها با كمال اخلاص ، محبّت می ورزد و در راه آنان عشق و مهر هزينه می كند و از كينه و نفرت دوری می جويد و پيوسته علاقه مند است برای ديگران هر كار مثبت و قدم خيری كه می تواند انجام دهد . و يا انسان بزرگواری است كه گوش به عيسی نَفَسان ، همراه دنيايی از عشق و ارادت به يادگيری معارف الهی سپرده و سخن اهل دل را با دل دادن به اهل دل شنوا شده و با حضور قلب ، مستمع آراستگان به حقيقت شده و نهايتاً قرين قرآن و فرهنگ پاك اهل بيت قدس سرهما گشته و در حدّ خود به علم و عمل اتصال پيدا كرده ، در نتيجه قلبش مركز عشق و محبّت مثبت شده و از طريق او و انوار مهر و دوستی چون خورشيد فروزان به همگانی می تابد ، قرآن می فرمايد :

إِنَّ فِی ذلِكَ لَذِكْرَی لِمَن كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَی السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ 2 .

بی ترديد در سرگذشت پيشينيان مايه پند و عبرتی است برای كسی كه نيروی تعقّل دارد ، يا با تأمل و دقت [ به سرگذشت ها ] گوش فرا می دهد در حالی كه حاضر به شنيدن و فراگيری شنيده های خود باشد .

آری ؛ اين دو انسان ـ كه به تعبير اميرالمؤمنين عليه السلام يكی از آنان عالم و ديگری فراگيرنده علم است ـ قلبی چون چشمه جوشان در فصل بهار پيدا می كنند كه به ياری حضرت حق از قلبشان عشق و محبّت می جوشد و مهر و مهرورزی فَوران پيدا می كند و به سان آن چشمه جوشانی كه دشتی را سرسبز و با طراوت می كند ، بيابان زندگی ديگران را از خوشی و خرمی و رفاه و خير و شادمانی و سعادت سرسبز می كنند و آنان را از كرامت و منافع وجودی خود بهره مند می سازند .

در اين نوشتار سعی شده است تا با تحقيق در متون اصيل اسلامی به ابواب مختلف مهر و محبت و مهرورزی اشاره شود و زوايای مختلف اين حقيقت از جمله : اهميت و جايگاه مهرورزی ، عوامل مهرورزی ، مهرورزی حضرت حق ، انبياء ، ائمه قدس سرهما و اوليای الهی ، آثار شگفت مهر و محبت ، مهرورزی در قيامت و مهرورزی به جانوران مورد بحث و بررسی قرار گيرد تا با استفاده از تعاليم حيات بخش قرآن كريم و كلمات گهربار ائمه معصومين قدس سرهما بذر مهر و محبت را در سرزمين وجودمان كاشته و شيوه مهرورزی به ساير موجودات را فراگيريم تا مورد رحمت خاص و ويژه دريای بی كران رحمت و محبت در قيامت قرار گيريم ان شاء اللّه تعالی .

فقير : حسين انصاريان


1 ـ تحف العقول : 392 ؛ بحار الأنوار : 1/147 ، باب 4 ؛ مستدرك الوسائل 11/299 ، باب 28 ، حديث 13088 .

2 ـ ق ( 50 ) : 37 .




پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^