مرگ و فرصت ها، ص: 314
آوردن آيندهاى مثبت و عاقبتى صحيح است.
در روايت ديگرى از حضرت نقل مىكند:
«تفكر ساعة خير من عبادة ستين سنة» «1»
اين فكر، از شصت سال عبادت بهتر است.
بين خود و باطن خودش خلوت كند، ببيند به چه برنامه مثبتى علاقمند است.
برود و جوانيش را هزينه آن برنامه مثبت كند. البته به شكلى هزينه كند كه به رشتههاى مثبت ديگر مثل نماز، روزه، عبادت و مجلس علم رفتن، لطمه نخورد، چون هر كارى كه مانع از عبادت خدا شود، كار ناپسندى است. هر كارى را بايد سر جاى خودش بگذارد. نه افراط كند و نه تفريط. اين كه در طول سال هر شب به جلسه برود و تا نصف شب طول بكشد، اين را دين نمىپسندد.
ميانهروى در عبادت
بابى در اسلام، در روايات و فرهنگ شيعه تحت عنوان «باب الاقتصاد فى العبادة» «2» ميانهروى در عبادت است.
اينكه شبانه روز دويست ركعت نماز بخوانيم، در طول ماه، بيست روزش را روزه بگيريم، شبها را فقط دو ساعت بخوابيم، هر شب به جلسات طولانى برويم، اين روش، روش دينى نيست. رفتن به جلسات در غير ماه رمضان (كه فصل ياد گرفتن قرآن و احكام الهى است)، در غير اين ماه، اينگونه كه از فرمايشهاى بزرگان دين ما، از پيغمبر تا ائمه و عالمان ربانى استفاده مىشود، حداقل هفتهاى يك بار، آن هم شركت در جلسهاى كه انسان را به مسائل دين آگاه كند، نه اين كه چند ساعت برود، يا شعر بخواند، يا شعر بشنود، چند ساعت سينه بزند كه از گوشه و كنار سينهاش خون راه بيافتد، و ذرهاى به معرفت او اضافه نشود اين فرهنگ، فرهنگ دين نيست.
______________________________ (1)- بحار الأنوار: 66/ 292، باب 37، حديث 23.
(2)- الكافى: 2/ 86 (باب الاقتصاد فى العباده)؛ بحار الأنوار: 68/ 209، باب 66 (الاقتصاد في العبادة و المداومة عليها و فعل الخير و تعجيله و فضل التوسط في جميع الأمور و استواء العمل)؛ وسائل الشيعة: 1/ 108، باب 26 (باب اسْتِحْباب الِاقْتِصَادِ فِي الْعِبَادَةِ عِنْدَ خَوْفِ الْمَلَل)؛ مستدرك الوسائل: 1/ 144، باب 24 (باب اسْتِحْباب الِاقْتِصَادِ فِي الْعِبَادَةِ عِنْدَ خَوْفِ الْمَلَلِ).