مرگ و فرصت ها، ص: 219
رباخواران، قاتلان، مىگويد:
«حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَها فَبِئْسَ الْمَصِيرُ» «1»
جهنم براى اينها كافى است، يعنى شما نگران نباشيد، من انتقام كل مظلومين را از آنان مىگيرم، ولى ما نمىدانيم كه كيفيت آن چگونه است و در قيامت چه بلايى بر سر ستمكاران مىآيد و چه سفرهاى براى پاكان پهن مىكنند؟
اين مطالب نياز به اثبات با آيات قرآن و روايات دارد و گذشته از اثبات مسأله، به تجربه ثابت شده است، البته تعداد تحقق اين حقيقت بسيار كم است، ولى پيش آمده است و ما از كسانى مىشنويم، يا از قلم كسانى مىبينيم كه فوق العاده مورد اعتماد هستند، يعنى شخصيتهاى رده اول شيعه هستند.
عظمت شخصيتى مرحوم ملا احمد نراقى
مرحوم ملا احمد نراقى «2»- كه در هفتاد جلد كتابى كه نوشتهام، از آثار او خيلى استفاده كردهام- شخصيتى بلند مرتبه و كمنظير است. دويست سال پيش در شهر كاشان كه دارالمؤمنين بود زندگى مىكرد، كاشان شهر كوچكى بود كه همه همديگر را مىشناختند و فضاى خيلى سنگينى بر شهر حاكم بود.
آن زمان كاشان، شهر بستهاى بود و اصلًا سفر از آنجا صورت نمىگرفت، چون جادهاى نبود. به مرحوم نراقى گفتند: منبرى برو. او مجتهد جامع الشرايط، فيلسوف، حكيم، شاعر و عارف بود. در بيش از دوازده علم متخصص بود. به تنهايى يك كتابخانه بود و عظمتى داشت.
در آن مسجدى كه بنا شد منبر برود، مردم فهميدند كه چنين دريايى از حكمت، فلسفه، دين، دانش و علم مىخواهد منبر برود. روى جلد كتابهاى شيخ انصارى نوشتهاند: خاتم المجتهدين، يعنى بعد از او هر كس مجتهد است، نان خور اوست و
______________________________ (1)- مجادله (58): 8؛ «دوزخ براى آنان كافى است، در آن وارد مىشوند، و بد بازگشت گاهى است.»
(2)- علامه محقق شيخ احمد نراقى كاشانى (متوفاى 1245) فرزند مرحوم حاج ملا محمد مهدى نراقى از اجله علما و فقهاى شيعه و اعلم علماء عصر خويش بوده، كه علاوه بر علوم شرعيه در ساير فنون و فضايل و مراتب ذوق و عرفان احاطه تام داشته و اشعار هم با تخلص صفائى مىسروده است.
صاحب روضات الجنات مىفرمايد: از تخلص او به صفائى علو منزلت وى در مقامات اهل معرفت مخفى نيست. ملااحمد نراقى تأليفات زيادى در فقه و اصول و موضوعات ديگر دارد كه از جمله آنها معراج السعادة كه ترجمه جامع السعادة پدرش ملا مهدى نراقى است. مرحوم شيخ مرتضى انصارى به مدت چهارسال از محضر ايشان بهره مند گرديده و از شاگردان بنام ايشان بودهاند. ملااحمد نراقى در سال 1245 قمرى مانند پدر خويش در سن 60 سالگى رحلت نمود.
