مرگ و فرصت ها، ص: 207
خوب با آن اموال كار خير كند، تو وارثت را در قيامت ببينى كه به خاطر مال تو به بهشت مىبرند و تو را به خاطر بخل به جهنم ببرند. چون آن مال، ديگر مال تو نيست. بعد از مردن تو اموال مال وارث شده و ثواب به او خواهد رسيد. «1» اين در صورتى است كه وارث خوب و پاك، پولهاى تو را در كار خير مصرف كند و با پول تو به بهشت برود، اما اگر اين پول به وارث گنهكار برسد، در قيامت هم به خاطر پولت جهنم مىروى و هم به خاطر شريك جرم بودن با او، يعنى دو عذاب دارى.
حال ياران اسكندر و «
يَوْمَ الْحَسْرَةِ»مىگويند: اسكندر- ذوالقرنين- به دنبال آب چشمه حيات مىگشت، به او گفتند: آن چشمه در ظلمات است. فكر مىكنم كه آن زمانها كه مىگفتند ظلمات، يعنى در دو طرف كره زمين نقاطى وجود دارد كه شش ماه شب و شش ماه روز است. به اسكندر گفتند: آن چشمه در ظلمات است. گويا رفته سر از قطب شمال در آورده، يا از قطب جنوب.
مىگويند: با لشكرش رفت. گفته بودند: اگر كسى به اين چشمه دسترسى پيدا كند و از آبش بنوشد، تا قيامت زنده مىماند، ولى اشياى آن منطقه ظلماتى قيمتى است.
با لشكرش وارد تاريكى قطب شمال يا جنوب شد كه تاريكى آن خيلى فراگير و گسترده بود. هر چه گشتند، اسكندر و لشكريانش اين چشمه را پيدا نكردند و بعد حكم داد كه بيرون برويم.
آنهايى كه با او بودند، هر چه در اطرافشان در تاريكى بود جمع كردند، بعد كه در روشنايى آمدند، همه اشياى قيمتى بود. آنهايى كه اشياء را جمع كرده بودند و آنهايى كه هيچ چيزى جمع نكرده بودند و با دست خالى برگشتند، هر دو غصّهدار
______________________________ (1)- نهج البلاغة: حكمت 192؛ «قَالَ عليه السلام يَا ابْنَ آدَمَ مَا كَسَبْتَ فَوْقَ قُوتِكَ فَأَنْتَ فِيهِ خَازِنٌ لِغَيْرِكَ.»
بحار الأنوار: 70/ 90، باب 122، حديث 61؛ «ابْنِ رِبَاطٍ رَفَعَهُ قَالَ: شَكَا رَجُلٌ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام الْحَاجَةَ فَقَالَ اعْلَمْ أَنَّ كُلَّ شَيْءٍ تُصِيبُهُ مِنَ الدُّنْيَا فَوْقَ قُوتِكَ فَإِنَّمَا أَنْتَ فِيهِ خَازِنٌ لِغَيْرِكَ.»
