فارسی
پنجشنبه 09 فروردين 1403 - الخميس 17 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه
0
نفر 1
100% این مطلب را پسندیده اند

چهار نکته در مورد دستور اخلاقی قرآن

چهار نکته در مورد دستور اخلاقی قرآن

برخی شبهه افکنان، در مورد قرآن، می‌گویند که: در قرآن هيچ دستور اخلاقي جديد و برجسته اي نسبت به آنچه قبل از اسلام مطرح بوده است ارائه نشده است. قرآن اخلاق انساني را به اخلاق طبقاتي تبديل كرده است يعني اخلاق بر حسب ارزش متفاوت انسانها، متفاوت مي شود و اصول اخلاقي را از كليت و جهان شمول بودن انداخته است. مهمترين بخش اين انحراف مربوط به نابود كردن اخلاق در مورد غيرمسلمانان، بردگان و زنان است.
نکته اول: باید بدانیم که قرآن، ملاک برتری را تقوای الهی بیان کرده است.[حجرات/13] بر همین اساس، اذان گوی مسلمانان یک سیاه پوست به اسم بلال حبشی می‌شود؛ فارغ از ملیت و نژاد و رنگ پوست؛ زیرا که قرآن با برادر خواندن مسلمین با هم[حجرات/10] آنها را به همگرایی دعوت می‌کند؛ این رویکرد جدید قرآنی، باعث همگرایی ساکنان حجاز و دست برداشتن از جنگهای خونین شد.[1] بنابراین دلیل کسانی که قرآن را فاقد دستور اخلاقی جدید می‌دانند، رد می‌شود.

نکته دوم: در مورد دستوراخلاقی قرآن در حق زنان، باید دانست که در قبل از اسلام و قبل از نزول اسلام، زنان در شبه جزیره عربستان از کمترین حقوق برخوردار بوده و حتی دختران را زنده بگور می‌کردند.[نحل/59] در مناطق دیگر غیر از حجاز نیز زنان از حقوق مناسبی برخوردار نبودند و حتی به عنوان کالایی، خرید و فروش می‌شدند[2] در حالی که قرآن با برابر دانستن زن و مرد[3] و تکریم آنان به عنوان همسر[4] و تکریم آنان به عنوان مادر[5] جایگاه زن را بالا برد.
نکته سوم: در مورد دستور اخلاقی قرآن نسبت به بردگان باید گفت که برده داری در پیش از اسلام نیز رواج داشت و قرآن برای ریشه کردن کردن آن، راهکارهایی مثل مصرف زکات در راه آزادی بردگان را ارائه کرد. «زكاتها مخصوص فقرا و مساكين و كاركنانى است كه براى(جمع آورى) آن زحمت مى‌‌كشند، و كسانى كه براى جلب محبتشان اقدام مى‌‌شود، و براى (آزادى) بردگان‌.»[توبه/60]
نکته چهارم: در مورد رفتار اسلام با غیر مسلمین، باید گفت که همه غیر مسلمین اینگونه نیستند، و قرآن رعایت انصاف و اعتدلال را نسبت به کافران غیر معاند و صلح جو، به مسلمانان یادآور می‌شود[6] اما در زمینه کافران محارب، طبعا آنها به خاطر روش خصمانه ای که با مسلمین دارند، نباید انتظار رفتاری نرم و منفعلانه از سوی مسلمانان داشته باشند. «وَ لْيَجِدُوا فيكُمْ غِلْظَةً[توبه/123] بايد در شما شدت و خشونت (و قدرت) احساس كنند.» و این یک امر عقلی است. این مقابله به مثل کردن، صفت غیر اخلاقی و یا تعدی به غیر اهل ایمان نیست؛ با این وجود، رویه قرآن این است که مسلمین حتی با دشمنان معاند نیز از مسیر اعتدلال خارج نشوند. «و دشمنى گروهى كه شما را از[ورود به‌] مسجد الحرام بازداشتند وادارتان نكند كه [به آنان‌]ظلم كنيد.»[مائده/2]
پی نوشت ها:
[1]. الکامل فی التاریخ ، ابن اثیر جزری، دار الصادر بیروت، 1385ق ، ج 1، 680.
[2]. سیر تمدن، لینتون، رالف، ناشر: دانش – فرانکلین، سال انتشار: 1337، . ص 295.
[3]. إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَتِ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَتِ وَ الْقَنِتِينَ وَ الْقَنِتَتِ وَ الصَّدِقِينَ وَ الصَّدِقَتِ وَ الصَّبرِينَ وَ الصَّبرَاتِ وَ الْخَشِعِينَ وَ الْخَشِعَتِ وَ الْمُتَصَدِّقِينَ وَ الْمُتَصَدِّقَتِ وَ الصَّئمِينَ وَ الصَّئمَتِ وَ الحَفِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحَفِظَتِ وَ الذَّاكِرِينَ اللَّهَ كَثِيرًا وَ الذَّاكِرَاتِ أَعَدَّ اللَّهُ لهَم مَّغْفِرَةً وَ أَجْرًا عَظِيمًا[احزاب/35] به يقين، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ايمان و زنان با ايمان، مردان مطيع فرمان خدا و زنان مطيع فرمان خدا، مردان راستگو و زنان راستگو، مردان صابر و شكيبا و زنان صابر و شكيبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع، مردان انفاق كننده و زنان انفاق كننده، مردان روزه‌دار و زنان روزه‌دار، مردان پاكدامن و زنان پاكدامن و مردانى كه بسيار به ياد خدا هستند و زنانى كه بسيار ياد خدا مى‌كنند، خداوند براى همه آنان مغفرت و پاداش عظيمى فراهم ساخته است‌.»
[4]. «مِنْ ءَايَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكمُ مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُواْ إِلَيْهَا[روم/21] و از نشانه‌ هاى او اينكه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد تا در كنار آنان آرامش يابيد.»
[5]. «وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً[احقاف/15] ما به انسان توصيه کرديم که به پدر و مادرش نيکي کند، مادرش او را با ناراحتي حمل مي‌کند و با ناراحتي بر زمين مي‌گذارد و دوران حمل و از شير بازگرفتنش سي ماه است.»
[6]. لا يَنْهاكُمُ‌ اللَّهُ عَنِ الَّذينَ لَمْ يُقاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ[ممتحنه/8] خدا شما را از آنان كه با شما در دين قتال و دشمنى نكرده و شما را از ديارتان بيرون ننمودند نهى نمى‌‌كند كه با آنان نيكى كنيد و به عدالت و انصاف رفتار نماييد، كه خدا مردم با عدل و داد را بسيار دوست مى‌‌دارد.»
نوشته سیدی


منبع : کانال نشر معارف قرآن و حدیث
  • چهار نکته در مورد دستور اخلاقی قرآن
  • چهار نکته
  • دستور اخلاقی قرآن
  • دستور
  • 0
    100% (نفر 1)
     
    نظر شما در مورد این مطلب ؟
     
    امتیاز شما به این مطلب ؟
    اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

    آخرین مطالب

    امام سجاد (ع) و روشهای تفسیری
    بی‌تفاوتی مصداق بی‌دینی است
    بركرانه ی صحیفه ی سجادیه
    ملحق شدن راس مطهر امام حسین (ع) به بدن مطهر
    علامه شهید مطهری
    وَ اَمّا حَقّ الْجَارِ فَحِفْظُهُ غَائِباً وَ ...
    پنج درس آموزنده سعادت بخش
    جایگاه صحیفه سجادیه در بین دانشمندان
    راویان صحیفه غیر از ابن سكون و عمیدالروساء
    شرح های صحیفه سجادیه

    بیشترین بازدید این مجموعه

    اخلاق حضرت امام حسن مجتبى (عليه السلام)
    كلام اميرالمؤمنين عليه السلام در باب حرص‏
    بستر تاریخی مفاهیم سیاسی - اجتماعی حادثه ی کربلا
    پیشوای نهم و دفاع از یک مکتب فکری ناب
    شما چقدر به عهد خود وفا می کنید؟
    استوارترین فرصت شیطان را بشناسید!
    صلوات در كلام امام رضا(ع)
    افزایش رزق و روزی با نسخه‌ امام جواد (ع)
    سوره ای از قران جهت عشق و محبت
    متن دعای معراج + ترجمه

     
    نظرات کاربر

    پر بازدید ترین مطالب سال
    پر بازدید ترین مطالب ماه
    پر بازدید ترین مطالب روز



    گزارش خطا  

    ^