در استفاده از حلال دنيا احتياط مى‌كنند (و يتحرّج من حلال الدنيا)
اهل زهد آن‌قدر درباره حلال دنيا اهل دقت و حزم و تقوا هستند كه موضعى وسواس‌گونه در برابر آن دارند. گويى در نقطه‌اى قرار دارند كه مى‌خواهند از حلال دنيا بگريزند. اينان در عين حال وقتى حلال را به دست مى‌آورند، آن را در دو جا هزينه مى‌كنند: عبادت رب، خدمت خلق. كارى هم به اوضاع زمانه ندارند، چون آن‌قدر مجذوب پروردگار هستند كه به هيچ عنوان جذب جريانات زمانه نمى‌شوند.
نكته‌هاى بسيار در عبارت «يتحرج من حلال الدنيا» نهفته است. درباره اهميت مساله كسب حلال، به چشم خودم عبرت‌هايى مشاهده كرده‌ام و با حوادثى برخورد داشته‌ام كه ترديد دارم باورپذير باشند. زيرا باور كردن چنين امورى در زمانه ما ديگر خيلى سخت شده است.
تقوا و وسواس زاهدان درباره حلال‌هاى دنياست نه حرام‌هايش. هر چه تاكنون شنيده‌ايم اين بوده كه اينان درباره حرام دنيا وسواس دارند كه نكند حرامى وارد زندگى‌شان شود. بسيار شنيده‌ايم كه همه‌جا گفته‌اند پرهيزكاران از گشتن به گرد امور حرام پرهيز مى‌كنند و به دنبال محرمات نمى‌روند، اما در اين روايت جبرئيل به پيغمبر مى‌گويد اين گروه در استفاده از حلال دنيا نيز احتياط مى‌كنند. يعنى نگاه شگفتى به حلال دنيا دارند، گويى از ترس و احتياط با حلال‌ها روبه‌رو مى‌شوند.
وقتى هم آن را پس از اين همه احتياط به دست مى‌آورند، فقط در عبادت حق و خدمت خلق به مصرف مى‌رسانند. اصلا، زندگى متقّيان چيزى جز عبادت و خدمت نيست و اين دو نيز از هم جدا نيستند؛ آن چنان‌كه گفته‌اند: عبادت به جز خدمت خلق نيست.
منبع : پایگاه عرفان
