منابع :
کتاب : تفسير حكيم جلد یک
نوشته : استاد حسین انصاریان
فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ: «1»
پس تقواى الهى پيشه كنيد تا شاكر و سپاسگزار نعمتهاى خدا شويد.
ناسپاسى و كفران نعمت به اين است كه انسان نعمتهاى عنايت شدهى حضرت حق را در گناه و معصيت هزينه كند، و شكر و سپاس نعمت به اين است كه همه نعمتها را در راه طاعت و عبادت و احسان به خلق خدا خرج نمايد.
هنگامى كه انسان به دنبال روح تقوا از معاصى و گناهان اجتناب ورزد، و از قدم گذاشتن در وادى فسق و فجور بپرهيزد البته نعمتها در مسير ويژه خودش يعنى در همان جائى كه خدا فرموده مصرف مىشود، و مصرف نعمت برابر با فرمان حق سپاس حق و بلكه عين شكر است.
تحصيل بهشت و قرار گرفتن در كنار سفرهى ابدى حق
لكِنِ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها نُزُلًا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ: «2»
ولى كسانى كه تقواى پروردگارشان را پيشه كردند براى آنان بهشتهائى است كه از زير درختانش نهرها جارى است، در آن جاودانهاند، اين بهشتها سفره كاملى از انواع نعمتها از سوى خداست، و آنچه نزد خداست براى نيكان بهتر است.
آرى اهل تقوا يعنى مردان و زنانى كه از گناهان ظاهر و باطن اجتناب مىكنند و به فرمانها و احكام الهى گردن مىنهند، و به حسنات اخلاقى و كردار پسنديده آراستهاند سزاوار بهشتهاى جاويدان و سفرهى كامل نعمتهاى ابدى حق هستند.
اينان كه خداى مهربان از وجودشان تعبير به ابرار نموده برخلاف اشرار كه قانع به نعمتهاى زودگذر و از دست رفتنى مىباشند، و با خدا و قيامت و پاداشهاى الهى رابطهاى ندارند، از طريق ايمان و طاعت و عبادت و خدمت علاوه بر بهرهگيرى از روزى حلال خدا در دنيا، موفق به كسب خوشنودى حق و بهشتهاى ابدى و سفره پرنعمت جاويد حضرت محبوب مىشوند.
قبولى اعمال
إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ: «3»
جز اين نيست كه خدا كوششهاى اهل تقوا را مىپذيرد.
اهل تقوا كه باطن خويش و كوششها و اعمالشان را از آلوده شدن به رذايل اخلاقى و كار و كردارشان را از ريا و خودنمائى حفظ مىكنند شايستهاند كه حضرت حق همه مجاهدات ظاهرى و باطنى آنان را قبول كند به اين خاطر در اين آيه شريفه با قاطعيت قبولى اعمال آنان اعلام مىنمايد.
امنيت از بيم و حزن
فَمَنِ اتَّقى وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ: «4»
پس كسانى كه در مدار تقوا قرار گرفتند و امور خود را به كمك فرهنگ حق اصلاح نمودند بيمى و حزنى بر آنان نخواهد بود.
آرى انسانى كه به خاطر تأمين سعادت دنيا و آخرتش، و تحصيل خوبىها و كمالات، و مصون ماندن از خسارتهاى معنوى و زيانهاى روحى از ورود به عرصه معصيت اجتناب مىكند، و خود را از آلوده شدن به فسق و فجور حفظ مىنمايد، و با همه وجود چون گوسپندى كه از گرگ مىگريزد از گناه فرار مىكند، و با بكار گرفتن احكام الهى و قواعد شرعى و راهنمائىهاى حضرت حق و پيامبران و امامان به اصلاح ظاهر و باطن خود مىپردازد، و به سوى رشد و اوج انسانيت حركت مىكند چرا از عاقبت كارش بترسد، و از هزينه كردن عمرش غصه و اندوه به خود راه دهد؟!
عقاب و عذابى در انتظار او نيست كه بترسد، و چيزى را در مسير عمر از دست نداده كه محزون و اندوهگين شود، آنچه به انتظار چنين انسان باتقوا و مصلحى است پاداش عظيم الهى است و رضايت و خوشنودى ارحم الراحمين، پس زمينهاى براى بيم و اندوه به خاطر تقوا و اصلاح براى او نيست.
پی نوشت ها:
______________________________
(1)- آلعمران 123.
(2)- آلعمران 198.
(3)- مائده 27.
(4)- اعراف 35.
منبع : پایگاه عرفان