تنها برنامه اى كه روابط انسان را با ساير انسان ها، بر اساس حق و عدل بر پا مى كند «اخلاق» است، و كسى كه از حسنات اخلاقى دور مانده، دچار ظلمت و تاريكى است و هرگز نخواهد توانست با مردم به نيكى زندگى كند.
شما از روان آلوده به رذايل و انسان دچار ظلمت و از مردم فرورفته در جهل، جز زيان و ضرر چه توقعى داريد؟.
نمى توان باور كرد كه انسان فاقد اخلاق، شر و زيان نداشته باشد. تجربه نشان داده كه بيشترين درصد مظالم بشر و تجاوزات و جناياتش، معلول نبود حسنات اخلاقى در وجود اوست.
چگونه مى توان قبول كرد كسى كه خود را از آلودگى ها پاك نكرده در روابط و برخوردهايش جانب حق را رعايت كند؟
همچنان كه انسان فاقد ايمان، متجاوز به حق است، انسان فاقد اخلاق هم متجاوز به حقوق خلق است. گرچه مى توان گفت فاقد ايمان، به حقوق خلق هم تجاوز مى كند، و فاقد اخلاق، حقوق حق را پايمال مى نمايد.
امام سجاد عليه السلام از خداى بزرگ تقاضا مى كند: «برايم نورى قرار ده تا در پرتو آن در بين مردم سرافراز باشم». نورى كه حضرت از خدا مى خواهد، همان چراغ پر نور حسنات روحى است.
در اينجا تذكر يك نكته لازم است كه: هر مسلمانى براى قبول حسنات اخلاقى و شستشوى روان از رذايل، نيازمند به ايجاد زمينه در صفحه با عظمت نفس است.
بدون شك، بدون ايجاد زمينه لازم، دور كردن رذايل، مشكل، و آراسته شدن به حسنات اخلاقى غير ممكن به نظر مى رسد.
منبع : پایگاه عرفان
