انسان، مطلع الفجر خلقت

        زمانی من کتابی را می‌خواندم که در آن شرح داده بود که انسان در این عالم خلقت، مطلع الفجر است و فیوضات وجود مقدس حضرت حق، چه اجمالی و چه تفصیلی‌اش و چه دنیایی و چه آخرتی‌اش، فقط از ناحیه این موجود تجلی می‌یابد. البته پیوند این مطلب با سوره مبارکه قدر، پیوند روشنی است و بحث جداگانه‌ای را می‌طلبد. انسان در این عالم مطلع الفجر است؛ یعنی طلوع تمام واقعیات از ناحیه این موجود است. امام صادق (ع) از انسان به «حجت الله» و «صورت اکبر» تعبیر می‌کند. انسان هم مشرق این عالم است و هم مشرق آن عالم. خداوند نیز با تمام اسماء و صفات خود فقط از این مشرق طلوع می‌کند و بقیه موجودات از نظر ظرف خلقت، استعداد طلوع دادن فجر الهیه را ندارند. ظهور این تجلی و طلوع، کار زمین و آسمان و حتی ملائکه هم نیست. انسان خادم ملائکه نیست، اما ملائکه خادم انسان می‌شوند.

 راویان شیعه و غیرشیعه نوشته‌اند که سلمان به پیامبر اکرم (ص) گفت: یا رسول الله به خانه امیرمؤمنان (ع) رفته بودم و دیدم که گهواره حسین (ع) خود به خود حرکت می‌کرد. پیامبر (ص) فرمود: زهرا خسته شده بود و خوابیده بود و چون حسین گریه می‌کرد، جبرئیل مأمور شده بوده که گهواره را تکان بدهد.