فارسی
سه شنبه 29 اسفند 1402 - الثلاثاء 8 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه
0
نفر 8
44% این مطلب را پسندیده اند

ياد پدر و مادر در نمازهاى يوميه‏

ياد پدر و مادر در نمازهاى يوميه‏

از سفارش ‌هاى خداوند به انسان شكرگزارى در برابر پدر ومادر است كه در رديف سپاس گزارى در برابر نعمت هاى پروردگار قرار گرفته است. حق تعالى مى فرمايد:

وَ وَصَّيْنَا الْإِنسنَ بِوَ لِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَ فِصلُهُ فِى عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِى وَ لِوَ لِدَيْكَ إِلَىَّ الْمَصِيرُ» «1»

و انسان را درباره پدر و مادرش سفارش كرديم، مادرش به او حامله شد [در حالى كه ] سستى به روى سستى [به او دست مى داد] و باز گرفتنش [از شير] در دو سال است [و سفارش كرديم ] كه براى من و پدر و مادرت سپاس گزارى كن؛ بازگشت [همه ] فقط به سوى من است.

 

با اين كه نعمت خدا بيش از آن است كه قابل شمارش و حد باشد ولى اين آيه دليل بر عمق وسعت حقوق پدر و مادر است. كوتاهى در اداى تكليف در حق اين دو وجود مبارك، خطايى نابخشودنى است.

فرزند بايد در زمان حيات آن دو از اطاعتشان بهره ببرد تا موجب آرامش و آسايش روحى آنها شود و در زمان مرگشان براى جبران گذشته ها تا حد امكان دعا كند و در نماز و عبادت آمرزش بطلبد و از خدا بخواهد كه آنچه را از حقوق آنها ضايع كرده يا به آنان بدى روا داشته، اسباب گذشت و بلندى درجات و فزونى حسنات براى آنها قرار دهد تا خداوند به دعاى فرزند، عفو و غفران را شامل حال آنان كند.

به هر حال دعا براى والدين، گذشته از آن كه وظيفه فرزند است عبادتى برتر و اطاعتى بزرگ در نزد پروردگار است.

 

امام رضا عليه السلام به ابى شعيب خراسانى فرمود:

كجا سكونت كرده اى؟ گفتم: كوفه، فرمود: همانا مسجد كوفه خانه نوح است. هر مردى كه صد بار وارد آن شود، خداوند صد گناه او را ببخشد؛ زيرا كه نوح عليه السلام در آن چنين دعا كرد:

رَّبّ اغْفِرْ لِى وَ لِوَ لِدَىَّ وَ لِمَن دَخَلَ بَيْتِىَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنتِ» «2»

پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و هر كس كه با ايمان به خانه ام درآيد و همه مردان و زنان با ايمان را بيامرز.

 

گفتم: مقصودتان از والدين در دعا چه كسانى هستند؟ فرمود: آدم و حوا. «3» آخرين مطلبى كه قرآن كريم از سرگذشت ابراهيم عليه السلام بازگو مى كند، اين كه او در برخى سفرهايش در مكه از خداوند، هفت درخواست داشته است:

امنيّت مكه، دور ماندن از بت پرستى، توجه قلوب و افكار مؤمنان نسبت به فرزندان و مكتب او، بهره مند شدن ذريّه او از ثمرات، توفيق اقامه نماز، قبول شدن دعاها و آخرين دعايش اين است:

رَبَّنَا اغْفِرْ لِى وَ لِوَ لِدَىَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ» «4»

پروردگارا! روزى كه حساب برپا مى شود، مرا و پدر و مادرم و مؤمنان را بيامرز.

 

بنابراين در دعا، بستگان و نسل قبل انسان، بايد مقدم و محترم ياد شوند.

طالب مغفرت براى والدين در آيات و روايات به جهت كوتاهى آنان است. يعنى چنانچه انسان تقصيرى در اداى وظايف از سوى پدر و مادر مشاهده كرد. آنان را عفو كند و از جانب خدا براى والدين خود رحمت و بخشش بخرد و تا مى تواند با گمان نيك به آنان نظر كند. كوتاهى و كم لطفى آنان را، بر قصد و تقصير عمدى نگذارد، بلكه چنين تصوّر كند كه توان فكرى يا عملى آنها بيش از اين نبوده است.

از اين رو بايد در برابر زحمت ها و رنج هاى فراوان كه پدرو مادر متحمل شده اند و از خوشى ها و لذت هايى كه محروم شده اند، از درگاه حق طلب آمرزش و رحمت براى آنان نمود.

 

معمر بن خلّاد گفت: به امام رضا عليه السلام عرض كردم: هر گاه پدر و مادرم مذهب حق را نشناسد دعايشان كنم؟

حضرت فرمود: براى آنها دعا كن و از جانب آنها صدقه بده و اگر زنده باشند و مذهب حق را نشناسند با آنها مدارا كن؛ زيرا رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: خدا مرا به رحمت فرستاده، نه نافرمانى و نامهربانى. «5» بنابراين دعا و مناجات و طلب مغفرت براى پدر و مادر، توفيق معنوى و ذخيره آخرتى براى هر انسان است كه بسيارى از اين راه به درجات بالاتر رسيده اند.

در روايت است كه شخصى به امام صادق عليه السلام عرض كرد: پدرم بسيار كهن سال و ناتوان شده است و ما او را براى برآوردن نيازهايش به دوش مى گيريم.

 

امام صادق عليه السلام فرمود:

اگر توانستى چنين كن و لقمه غذا را با دست خود به او بده كه فرداى قيامت سپر و نگهبان تو خواهد بود. «6» محمّد غزّالى در باب حقوق، حق پدر و مادر را چنين وصف مى كند:

«يكى به نزديك رسول صلى الله عليه و آله آمد و گفت: مرا پدر و مادر مرده اند، چه حق مانده است ايشان را بر من تا بگذارم؟ گفت: برايشان نماز كنى و آمرزش خواهى و عهد وصيت ايشان بجاى آرى و دوستان ايشان را گرامى دارى، و خويشاندان ايشان را نيكو دارى و گفت: حق مادر دو چند حق پدر است.» «7» زرارة از امام باقر عليه السلام نقل مى كند كه حضرت فرمود:

تَقُولُ: فى قُنُوتِ الْفَرِيضَةِ فِى الأَيَّامِ كُلِّها إِلَّا فِى الْجُمُعَةِ: «الَّلهُمَّ إِنِّى أَسْالُكَ لى وَ لِوالِدَىَّ وَ لِوُلْدى وَ أَهْلِ بَيْتى وَ إِخْوانى فِيكَ، الْيَقينَ وَ الْعَفْوَ وَ الْمُعافاةَ وَ الرَّحْمَةَ وَ الْعافِيَةَ فِى الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ ... «8»

مى گويى در دعاى دستِ نمازهاى واجب، در همه روزها مگر در جمعه:

خدايا! از تو براى خودم و پدر و مادرم و خانواده ام و برادران ايمانيم، باور استوار، بخشايش، آسايش و دلسوزى و مهربانى و سلامتى در دنيا و آخرت طلب مى نمايم.

 

-------------------------------------------------------------------------------

(1)- لقمان (31): 14.

(2)- نوح (71): 28.

(3)- بحار الأنوار: 97/ 261، باب 3، حديث 14؛ فرحة الغرى: 104، باب 8.

(4)- ابراهيم (14): 41.

(5)- الكافى: 2/ 159، حديث 8؛ بحار الأنوار: 71/ 47، باب 2، حديث 8.

(6)- الكافى: 2/ 162، حديث 13؛ بحار الأنوار: 71/ 56، باب 2، حديث 13.

(7)- كيمياى سعادت: 338، ركن دوم، اصل پنجم، باب سوم.

(8)- بحار الأنوار: 82/ 209، باب 32، حديث 27؛ من لايحضره الفقيه: 1/ 318، باب 7، حديث 944.

 

برگرفته از کتاب تفسير و شرح صحيفه سجاديه، جلد نهم نوشته حضرت استاد حسین انصاریان


منبع : پایگاه عرفان
0
44% (نفر 8)
 
نظر شما در مورد این مطلب ؟
 
امتیاز شما به این مطلب ؟
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

آخرین مطالب

ابو ثمامه صائدى‏
نام و ياد مهدي(ع) در زيارت عاشورا
 پرتويى از اخلاق حضرت امام محمد تقی عليه السلام‏
مالك بن دودان
ذکر وقایع لیله عاشورا
جلال محمدی‏ مهتاب در آب‏
حقایقی توحیدی از امام حسین(ع)    
اداى دين اسامه
ديگر دوستى امام حسين (ع)
بركت

بیشترین بازدید این مجموعه

خدمت رسانی در سیره پیامبر اعظم(ص)
40 حدیث ماه مبارک رمضان
منازل الهى
فوائد روزه در روايات‏
بر ساحل قرآن
فضیلت آیه: سید آیات
افزایش رزق و روزی با نسخه‌ امام جواد (ع)
حقایقی توحیدی از امام حسین(ع)    
سوره ای از قران جهت عشق و محبت
متن دعای معراج + ترجمه

 
نظرات کاربر

پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^