فارسی
جمعه 10 فروردين 1403 - الجمعة 18 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه
0
نفر 0

حقوق معاشرت از دیدگاه امام صادق(علیه السلام)

امام صادق  (علیه السلام) فرمود :« المُسْلِمُ اخُو المُسْلم ، هُوَ عَیْنُهُ وَمِرآتُهُ وَدَلِیلُهُ ، لاَ یَخُونُهُ وَلاَ یَخْدَعُهُ وَلاَ یَظْلِمُهُ وَلاَ یَکْذِبُهُ وَلاَ یَغْتَابُهُ ». مسلمان برادر مسلمان است ، او براى برادر مسلمانش چشم و آیینه و راهنماست ، به او خیانت نمى کند و نسبت به او خدعه و حیله روا نمى دارد و به او ستم نمىورزد و دروغ نمى گوید و از او غیبت نمى کند . معلى بن خنیس مى گوید : به امام صادق  (علیه السلام) گفتم : حق مسلمان بر مسلمان چیست ؟حضرت فرمود :بر عهده مسلمان نسبت به برادر مسلمان و دوست الهى اش هفت حق ، لازم و واجب است ، حقى نیست مگر این که وجوبش بر او حتمى است ، اگر یکى از آنها را ضایع کند از ولایت خدا و طاعتش بیرون مى رود وهیچ بهره اى از بندگى نسبت به خدا در او نیست ! ! به حضرت گفتم : آن حقوق چیست ؟فرمود :اى معلى ! به راستى که من نسبت به تو مهربانم و مى ترسم که آنها را ضایع کنى و محافظت ننمایى و آگاه شوى و به کار نبندى . به او گفتم : « لا حول لا قوّه الاّ بالله »  .فرمود :آسان ترین حق از آنها این است که : 1 ـ دوست بدارى براى او آنچه را براى خود دوست دارى و ناپسند بدارى براى او آنچه را براى خود ناپسند مى دارى . 2 ـ از خشم او خود را کنار بدارى و خوشنودى او را دنبال نمایى و از وى فرمان ببرى . 3 ـ او را با وجود خود و مال و زبان و دست و پایت یارى رسانى . 4 ـ چشم او و آیینه و راهنماى او باشى . 5 ـ سیر نباشى و او گرسنه باشد ، سیراب نباشى و او تشنه باشد ، پوشیده نباشى و او برهنه باشد . 6 ـ اگر تو را خدمت کارى است و برادرت را خدمتکارى نیست ، خدمت کارت را بفرستى تا جامه او را بشوید و خوراک او را بسازد و بستر خوابش را پهن کند . 7 ـ به سوگندش وفادار باشى ، دعوتش را بپذیرى ، در بیمارى اش از او عیادت کنى ، در تشییع جنازه اش حاضر شوى و هرگاه بدانى براى او حاجتى است به انجامش پیشدستى کنى و او را وادار ننمایى تا از تو درخواست کند بلکه براى انجام گرفتن حاجتش بشتاب و در برآوردنش بکوش و هرگاه چنین کنى دوستى خود را به دوستى او پیوستى و دوستى او را به دوستى خود پیوند داده اى. امام صادق  (علیه السلام) در بخشى از یک روایت مفصل درباره حقوق دو مسلمان بریکدیگر مى فرماید :وه چه بزرگ است حق مسلمان بر برادر مسلمان خودش . وفرمود :دوست بدار براى بردار مسلمانت آنچه را براى خود دوست دارى و هرگاه نیازمند شوى از او بخواه و اگر او از تو خواست به او عطا کن ، از هیچ کار خوب و خیرى درباره او دل تنگ و خسته مشو و او هم از هیچ کار خوبى براى تو دلتنگ و خسته نشود . پشتوانه او باش که او پشتوانه توست چون غایب شود آبرو و شخصیت او را در غیبتش حفظ کن و چون حاضر باشد او را زیارت نما ، او را گرامى دار و ارجمند شمار زیرا او از توست و تو از اویى و چون از تو گله مند باشد از او جدا مشو تا گذشت او را خواستار شوى و اگر به او خیرى رسد ، خدا را سپاس گزار و اگر گرفتار شود ، زیر بازویش را بگیر و چون براى او دامى نهادند و سخن چینى کردند ، به او کمک کن و اگر انسانى به برادر دینى اش بگوید : اف بر تو ، دوستى معنوى میان آنان بریده شود .ابان بن تغلب مى گوید : با امام صادق  (علیه السلام) در طواف کعبه بودم ، مردى از یارانمان به سویم آمد ، او از من درخواست کرده بود که به خاطر حاجتى که دارد با او بروم و به من اشاره کرد ، امام صادق  (علیه السلام) او را دید و به من فرمود : ابان این مرد تو را مى خواهد ؟ گفتم : آرى ; فرمود : با تو هم عقیده است ؟ گفتم : آرى ; فرمود : با او برو و طواف خود را قطع کن ، گفتم : اگر چه طواف واجب باشد ؟ فرمود : آرى .با او رفتم ، بعد از آن خدمت حضرت رسیدم و گفتم : از حق مومن بر مومن به من خبر ده ، فرمود : آن را وامگذار ، گفتم : من به فدایت ! مى خواهم و بر آن پافشارى کردم ، فرمود : ابان ! تا آنجا حق دارد که نیمى از ثروتت را به او بدهى ، سپس به من نگاه کرد و دید چه حالى به من دست داده ، فرمود : اى ابان ! نمى دانى که خدا آنان را یاد کرده که دیگران را بر خود مقدم بدارند ، گفتم : آرى ; من به فدایت ، فرمود : اگر تو ثروتت را با او تقسیم کنى او را بر خود مقدم نداشته اى ، همانا خود را با او برابر داشتى ; هنگامى او را بر خود مقدم مى دارى که از آن بخشى که براى خود گذارده اى به او بدهى .امام صادق  (علیه السلام) مى فرماید : امام باقر  (علیه السلام) همواره مى فرمود :« عَظِّمُوا اَصْحَابَکُمْ وَوَقِّرُوهُمْ وَلاَ یَتَجَهَّمْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً وَلاَ تَضَارُّوا وَلاَ تَحَاسَدُوا وَایّاکُمْ وَالْبُخْلَ ، کونُوا عِبَادَ اللهِ الْمُخْلَصِینَ. یارانتان را بزرگ شمارید و به آنان احترام کنید و به یکدیگر روى ترش نکنید و به همدیگر زیان نرسانید و نسبت به هم حسد نورزید ، از بخل بپرهیزید ، بندگان با اخلاص خدا باشید . امام صادق  (علیه السلام) به یارانش مى فرمود :« اتَّقُوا اللهَ وَکُونُوا اخْوَهً بَررَهً مُتَحابِّینَ فِى الله ، مُتَوَاصِلِینَ ، مُتَرَاحِمِینَ ، تَزَاوَرُوا وَتَلاَقَوا وَتَذَاکَرُوا امْرَنَا وَاحیُوْهُ ». از خدا پروا کنید و برادرانِ نیک رفتارى باشید ، به یکدیگر مهر ورزید ، یکدیگر را زیارت کنید و با هم برخورد و ملاقات داشته باشید ، آیین ما را در جمع یکدیگر یادآورى نمایید و آن را زنده نگه دارید .

امام باقر  (علیه السلام) از پیامبر اسلام  (صلى الله علیه وآله) روایت مى کند که آن حضرت فرمود :جبرئیل برایم گفت : خداى عزوجل فرشته اى را به زمین فرستاد و آن فرشته آمد و آغاز رفتن کرد تا گذرش بر درى افتاد که مردى بر آن ایستاده بود و از صاحب خانه اجازه ورود مى خواست ، آن فرشته به وى گفت : چه نیازى به صاحب این خانه دارى ؟ پاسخ داد : برادر دینى من است ، براى خداى تبارک و تعالى از او دیدن مى کنم ، فرشته به او گفت : تو فقط براى همین آمدى ؟ گفت : جز براى این کار نیامدم ، به او گفت : من پیک خدایم به سوى تو و خدا به تو سلام مى رساند و مى فرماید : بهشت براى تو واجب است ، آن فرشته گفت: خداى عزوجل مى فرماید : هر مسلمانى از مسلمانى دیدار کند ، او را دیدار نکرده بلکه مرا دیدار کرده و ثواب و پاداش او بر عهده من ; بهشت است. امام باقر  (علیه السلام) فرمود :« تَبَسُّمُ الرَّجُلِ فِى وَجْهِ اخِیهِ حَسَنَهٌ وَصَرْفُ القَذى عَنْهُ حَسَنَهٌ وَمَا عُبِدَ اللهُ بِشَىء احَبَّ الَى اللهِ مِنْ ادْخَالِ السُّرُورِ عَلَى المُوْمِنِ ». لبخند مرد به روى برادر دینى اش حسنه است و دور کردن خار و خاشاک نیز از وى حسنه مى باشد و خدا به کارى محبوب تر از شاد کردن دل مومن بندگى نشده . امام صادق  (علیه السلام) فرمود :« لَقَضَاءُ حَاجَهِ امرِىء مُوْمِن احَبُّ الَى اللهِ مِنْ عِشْرِینَ حِجَّه کُلَ حِجَّه یُنْفِقُ فِیهَا صَاحُبَهَا مِاَهَ الْف ». برآوردن حاجت یک مرد مومن در پیشگاه خدا از بیست حج محبوب تر است که در هر حجّى حاجى صد هزار درهم انفاق کند . و نیز آن حضرت فرمود :« مَا قَضى مُسْلِمٌ لِمُسْلِم حَاجَهً الاّ نَادَاهُ اللهُ تَبَارَکَ وَتَعَالى : عَلَىَّ ثَوَابُکَ وَلاَ ارْضى لَکَ بِدُونَ الجَنَّهِ ». هیچ مسلمانى حاجت مسلمان را روا نکند مگر این که خداى تبارک و تعالى او را ندا دهد : پاداش تو بر عهده من است و کمتر از بهشت را برایت نمى پسندم .

0
0% (نفر 0)
 
نظر شما در مورد این مطلب ؟
 
امتیاز شما به این مطلب ؟
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

آخرین مطالب

مدیر عامل مرکز دارالعرفان الشیعی : دو میلیون نسخه ...
نفس سلیم و نفس پلید
حبس در عناوین نشویم
عرفان از زبان امام على عليه‏السلام
مسئله شگفت‏انگيز نعمت‏ها
اقسام انديشه‏
انسان‏هاى پست‏تر از حيوان
لذّت اميد
در آداب خروج از منزل
مربیان و پنج دوره حیات انسان

بیشترین بازدید این مجموعه

صراط مستقیم ساوه (مسجد انقلاب) دهه دوم صفر ...
حالت جذب و انجذاب
حبس در عناوین نشویم
نفس سلیم و نفس پلید
مربیان و پنج دوره حیات انسان
عرفان از زبان امام على عليه‏السلام
نمونه‏هايى از تاريخ
لذّت اميد
در آداب خروج از منزل
اقسام انديشه‏

 
نظرات کاربر

پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^