الف) ترجمه:
اله الا اله الا هو الحی القیوم لا تاخذه سنه و لا نوم له ما فی السماوات و ما فی الارض من ذا الذی یشفع عنده الا باذنه یعلم ما بین ایدیهم و ما خلفهم و لا یحیطون بشی من علمه الا بما شاء وسع کرسیه السماوات و الارض و لا یوده حفظهما و هو العلی العظیم.(255)
خدای یکتاست که به جز او خدایی نیست؛ زنده و پاینده است؛ هرگز خواب سبک و سنگین او را فرا نمی‌گیرد؛ از برای اوست هر چه در آسمانها و زمین است، چه کسی را جرات است که نزد او شفاعت کند به جز به اجازه او، می‌داند آنچه در آینده خواهد بود و آنچه در گذشته بوده است و هیچ چیز به علم او احاطه پیدا نخواهد کرد مگر به آنچه او بخواهد؛ قلمرو او همه آسمانها و زمین را فرا گرفته و حفظ و نگهداری آنها برای او زحمتی ندارد و اوست بزرگواری با عظمت. (255)
لا اکراه فی الدین قد تبین الرشد من الغی فمن یکفر بالطاغوت و یومن بالله فقد استمسک بالعروه الوثقی لا انفصام لها و الله سمیع علیم (256)
اکراه و اجباری در دین نیست به درستی که راه رشد و ترقی از راه هلاکت و گمراهی مشخص شده است پس هر کس به طاغوت (معبودان غیر خدا) کافر شده و به خدای یکتا ایمان آورد به راستی که به رشته محکم و استواری چنگ زده که هرگز گسستی برای آنها نخواهد بود و خداوند یکتا شنوایی داناست. (256)
اله ولی الذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الی النور و الذین کفروا اولیاوهم الطاغوت یخرجونهم من النور الی الظلمات اولئک اصحاب النار هم فیها خالدون (257)
خداوند یکتا یار و یاور کسانی است که ایمان آورده‌اند بنابر این آنها را از ظلمات (گمراهی) به سوی نور (هدایت) بیرون می‌برد و کسانی که کافر شده و اولیای آنها طاغوت (معبودان غیر خدا) می‌باشد خداوند آنها را از نور (هدایت) به سوی تاریکی‌های (جهل و گمراهی) بیرون می‌برد. همانا اینها اهل آتش جهنم‌اند و در آن همیشه خواهند بود. (257)
ب) تفسیر:
به فرموده پیامبر گرامی اسلام، آیه الکرسی سید آیات قرآن کریم می‌باشد که خواندن آن را بعد از نمازهای واجب بسیار توصیه کرده‌اند زیرا در این 3 آیه اصل و ریشه ایمان داشتن و مسلمان حقیقی بودن مطرح گردیده است، یعنی یک نفر مسلمان واقعی باید با تمام وجود به آنها اعتقاد داشته و در رفتار و کردارش نمود داشته باشد. این اصول عبارتند از:
1- خدای یکتا خدایی است که به جز او هیچ خدایی نیست.
2- که زنده و پاینده یعنی ازلی و ابدی است و همیشه بوده و خواهد بود.
3- و از طرفی هم با اینکه زنده است ولی هیچ خوابی (چه خواب سبک یعنی چرت زدن و چه خواب سنگین) بر او مسلط نخواهد شد و لحظه‌ای غفلت از امور نخواهد داشت.
4- همه آسمانها و زمین و هر آنچه در بین آنها و داخل آنهاست همه و همه از برای او می‌باشد.
5- در نزد او هیچکس و هیچ چیز را یارای شفاعت نیست مگر آن که را او اجازه شفاعت بدهد.
6- جایگاه و قلمرو تحت امر او همه آسمانها و زمین را فرا گرفته است و هیچ کجا نیست که از حیطه امر او خارج باشد همچنین حفظ، نگهداری و احاطه بر همه آنها هیچ زحمتی برای او ندارد و کاری بسیار سهل و آسان است.
7- دین، مکتب انسان سازی و راهی پر از فراز و نشیب است و مرد راه و مبارزه نستوه می‌خواهد راهی است که برای افراد عادی که تابع هوای نفس و دارای مطامع دنیوی هستند بسیار سخت و دشوار می‌باشد، ولی برای افرادی که متوجه ماهیت وجودی خود شده‌اند و می‌خواهند انسان باشند، راهی است بسیار لذت بخش و دوست داشتنی، راه عشق است و عشق ورزی. بنابراین راه و مسیری نیست که آن را بتوان با کراهت و اجبار طی کرد زیرا که در آن، راه رشد، ترقی و سعادت بیان شده و هر کس مختار است آن را انتخاب کند یا به راه ضلالت و هلاکت برود.
8- هر کس به معبودهایی غیر خدا(از بتهای سنگی و چوبی گرفته تا افراد و اشخاص و مال و املاک و هر چیزی که انسان آن را در مقام دوست داشتن و عبادت کردن جایگزین خداوند یکتا نماید) پشت کرده و خداوند یکتا و دین بر حق او را انتخاب نماید، به رشته و دستگیره محکمی چنگ انداخته که هرگز پاره شدنی نیست. (طاغوت در اصل مصدر است و به معنی طغیان کردن می‌باشد یعنی کسی یا چیزی که از حد خود طغیان و تجاوز نماید.
9- خداوند یکتا یار، یاور و سرپرست کسانی است که ایمان آورده‌اند بنابراین آنها را از تاریکی‌های جهل ونادانی به سوی نور هدایت راهنمایی خواهد نمود و کسانی که کافر شده و یار و یاور و دوستان آنها معبودهایی غیرخدا می‌باشند پس آنها را از راه نور و هدایت و راه راست به سوی تاریکی‌های گمراهی، بدبختی و هلاکت رهسپار می‌کند و اینها هستند که تا ابد در آتش جهنم خواهند ماند و هیچ راه بازگشتی برایشان وجود ندارد. بنابراین ای عزیزان و ای همه کسانی که طالب راه حق و حقیقت هستید بدانید که در عالم دوست داشتن و محبت ورزیدن، هر کس و هر چیز جایگاه خاص خود را دارد و هیچ چیز و هیچ کس نباید جایگاهی بیشتر از خود پیدا کند. خداوند در قرآن کریم سوره البقره آیه 165 می‌فرماید:
و من الناس من یتخذ من دون اله اندادا یحبونهم کحب اله و الذین امنوا اشد حبا لله و کویری الذین ظلموا اذ یرون العذاب ان القوه لله جمیعا و ان اله شدید العذاب(165)
«بعضی از مردم کسانی غیر از خداوند را آنگونه که خداوند را باید دوست داشته باشند دوست می‌دارند، اما کسانی که (به حقیقت) ایمان آورده‌اند به شدت خداوند یکتا را دوست دارند...»
دوست داشتن ما نسبت به افراد یا امورات دنیوی باید در مسیر دوستی خداوند یکتا باشد یعنی دوست داشتن خداوند معیار و انگیزه دوستی ما نسبت به آن کس یا آن چیز باشد. دوستی نسبت به خداوند نباید با دوست داشتنهای دیگر قابل قیاس باشد. زیرا دوست داشتن خداند ذاتاً از نوع دیگری است و ما هرگز نباید بگوییم هم خداوند را دوست داریم و هم فلان کس یا فلان چیر را و الا شرک در دوست داشتن خداوند را مرتکب شده‌ایم. یعنی کلمه‌ای که برای خدا به کار می‌بریم را حق نداریم برای دیگری استفاده کنیم بهترین و برحق‌ترین جمله‌ای که می‌توان در این مورد به کار برد این است.
«به خداوند یکتا عشق می‌ورزم و دوست می‌دارم آنچه را دوست می‌دارد»
البته این جمله برای کسانی است که در حقیقت عاشق خدا باشند نه اینکه با دروغ، نفاق، دورویی و بدون قبول تعهدات این عشق معنوی و روحانی چنین ادعایی کنند. افراد عامه مسلمین باید بدانند که اگر دانسته دیگران را شریک خداوند در دوست داشتن و عشق ورزی کنند به استناد آیات متعدد قرآن کریم و احادیث موثق و معتبر به بیراهه و گمراهی می‌روند. در جهت روشن‌تر شدن مطلب نمونه‌ای از آیات و احادیث معتبر را در اینجا ذکر می‌کنیم که انشاءاله موثر واقع گردد. در ضمن علاقمندان می‌توانند جهت اطلاع بیشتر به جزوات امر به معروف و نهی از منکر شماره‌های 2 و 3 این موسسه مراجعه نمایند.
و ما یومن اکثرهم باله الا و هم مشرکون
و اکثر مردم ایمان به خدا نمی‌آورند مگر اینکه مشرک شوند.
حداقل شرکی که مد نظر خداوند در بیان این آیه است همان علاقمندی پیش از حد عامه مسلمین به شخصیت‌ها و مسائل دنیوی می‌باشد.
له دعوه الحق و الذین یدعون من دونه لا یستجیبون لهم بشی الا کباسط کفیه الی الماء لیبلغ فاه و ما هو ببالغه و ما دعاء الکافرین الافی ضلال(14)
«خواندن (دعا و ثنای) حقیقی برای اوست (خداوند یکتا) و کسانی که غیر او را می‌خوانند آنها ابداً اجابت نخواهند شد اینها مانند کسانی هستند که دست‌شان را داخل چاه می کنند تا آب بیاشامند اما دست‌شان به آب نمی‌رسد و خواندن (دعای) کافرین جز در گمراهی نیست.» آیه 14 سوره رعد (13).
این ایه اشاره صریح به همان مطلبی است که گفته شد یک مسلمان حق ندارد کسی به جز خداوند یکتا را برای درخواست حاجات خود بخواند.
«ضایع کند حرمت و عزت مولای حقیقی خود را هر که به غیر او دل ببندد و به غیر او متوجه باشد. » شرح مصباح الشریعه ص 125
مولای حقیقی یعنی خدای یکتا و «دون اله» یعنی هر کس و هر چیز به جز خداوند مومنین باید توجه داشته باشند که هر کجای قرآن کریم «دون اله» آمده یعنی به صورت مطلق هر کسی را شامل می شود و هیچ کس و هیچ چیز مستثنی نشده است. «خداوند عالم در نامه‌ای که به عنوان هدیه‌ای ارزشمند به پیامبر گرامی اسلام (ص) داد به آن حضرت خطاب نموده است که: هر کس به غیر من امید فضل برد و از دادگری غیر من بترسد چنان عذابش کنم که کسی از جهانیان را عذاب نکرده باشم پس تنها مرا بپرست و فقط بر من توکل کن.»
یعنی هیچ کس از خود صاحب فضلی نیست که ما بخواهیم به او امید فضل داشته باشیم.
منبع : پایگاه راسخون
